تعریف عناصر اسپرم سالم

به گزارش سلامت نیوز به نقل از هلث لاین، مقدار (حجم): تعداد اسپرم سالم حدود 15 میلیون یا بیشتر برای هر میلی لیتر (میلی لیتر) منی است. هر چه تعداد بیشتری داشته باشید، احتمال اینکه یکی از آنها از طریق دستگاه تناسلی زن به تخمک برسد، بیشتر می شود.

حرکت (حرکت): هر اسپرمی به طور موثر یا اصلا حرکت نمی کند، اما این طبیعی است. فقط حدود 40 درصد یا بیشتر از آنها باید حرکت کنند تا بارداری اتفاق بیفتد.

شکل (مورفولوژی): اسپرم های سالم دارای سرهای گرد و دم های بلند و قوی هستند. اسپرم های خوش فرم به احتمال زیاد به تخمک می رسند.

شما روی چندین چیز کنترل دارید که سلامت اسپرم شما را تعیین می کند.

در اینجا کارهایی که می توانید انجام دهید تا این اسپرم ها سالم تر شوند را میخوانید :

1. خوب غذا بخورید

شما همان چیزی هستید که می خورید - و همچنین اسپرم شما. برای حفظ سلامت اسپرم، هم مواد مغذی خوب و هم مواد مغذی بد وجود دارد. افرادی که از رژیم غذایی  متشکل از گوشت های فرآوری شده، غلات، لبنیات، شیرینی ها، تنقلات و پیتزا استفاده می کنند  در مقایسه با افرادی که رژیم غذایی بالاتری از مرغ، ماهی، سبزیجات می خورند، دارای کیفیت بهتری به ویژه در مورد تحرک اسپرم  هستند.

میوه ها و غلات کامل مصرف کنید .به مواد غذایی فرآوری شده توجه نکنید و بیشتر گوشت های بدون بخورید. برخی از این غذاها و ویتامین ها را برای تقویت اسپرم امتحان کنید:

ویتامین B-12

این ویتامین در گوشت، ماهی و لبنیات یافت می شود واثرات مثبت در سراسر بدن شما دارد. از جمله، ویتامین B-12 از اسپرم شما در برابر التهاب و استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد مضر در بدن محافظت می کند.

ویتامین C

خوردن بیشتر پرتقال، انواع توت ها، سیب زمینی، گوجه فرنگی و اسفناج می تواند به افزایش تعداد اسپرم کمک کند. در برخی موارد، حتی می تواند پس از چند ماه آن را دو برابر کند.

آجیل و خشکبار

 آجیل از دیرباز با فواید سلامت جنسی مرتبط بوده است و شواهد همچنان در حال اضافه شدن است. یک مطالعه در سال 2018 روی 119 مرد نشان داد که رژیم غذایی سرشار از بادام، گردو و فندق در یک دوره 14 هفته ای تعداد اسپرم را تا 16 درصد افزایش می دهد.

لیکوپن

 لیکوپن در غذاهایی مانند گوجه فرنگی و هندوانه که رنگ قرمز دارند یافت میشود. همچنین می تواند گونه های فعال اکسیژن (ROS) را در بدن شما کاهش دهد. ROS می تواند به DNA و اسپرم آسیب برساند. مصرف 4 تا 8 میلی گرم لیکوپن در روز منبع معتبری برای بهبود تعداد و تحرک اسپرم یافت شد.

2.  به طور منظم ورزش کنید، اما زیاده روی نکنید

حتی ورزش های سبک نیز می توانند مقدار، حرکت و شکل اسپرم را افزایش دهند. یک مطالعه در سال 2005 نشان داد که ترکیب فعالیت کم و شاخص توده بدنی بالا،  مستقیماً به کیفیت پایین مایع منی مرتبط است. اضافه وزن یا چاقی می تواند بر سطح تستوسترون نیز تأثیر بگذارد، که می تواند میل جنسی را کاهش دهد.

ورزش و کاهش وزن می تواند تعداد و کیفیت اسپرم شما را در عرض چند هفته افزایش دهد. سعی کنید 20 دقیقه پیاده روی کنید.

هورمون‌های اضافی، اندورفین و جریان خون نیز می‌توانند میل جنسی شما را تقویت کنند. بنابراین حرکت کنید، اما دیوانه نشوید. فعالیت بدنی شدید، به ویژه دوچرخه سواری، آهسته دویدن، و کوهنوردی با کاهش کیفیت مایع منی مرتبط است.

این ممکن است به دلیل آسیب دیدگی صندلی های دوچرخه یا حرکت کیسه بیضه یا تغییرات هورمونی ناشی از استرس باشد. یک مطالعه در سال 2003 نشان داد که موش‌های نر در معرض ارتفاعات بالا تعداد اسپرم کمتری داشتند.

3. آیا لباس زیر در کیفیت مایع منی موثر است؟

تحقیقاتی که در سال 2016  انجام شد نشان داد هیچ تفاوتی در نوع لباس زیر و تعداد اسپرم مشاهده نکرد. به دلیل اینکه که بدن گرمای اضافی روی بیضه‌ها را با ترشح بیشتر هورمون محرک فولیکول تولید کننده اسپرم جبران میکند. بنابراین واقعاً مهم نیست که لباس زیر شما چیست.

4.قبل از مصرف الکل یا کافئین فکر کنید

یک بررسی در سال 2017 که تقریباً 20 هزار مرد را شامل می شد، نشان داد که کافئین موجود در نوشابه و برخی نوشیدنی ها ممکن است به DNA اسپرم آسیب برساند و تعداد اسپرم را کاهش دهد. مصرف بیش از سه فنجان نوشیدنی کافئین دار در روز - اعم از قهوه، نوشیدنی های انرژی زا یا نوشابه - خطر سقط جنین را هم افزایش می دهد. فرقی نمی‌کرد که مرد یا زن این کافئین را می‌نوشید. هر دو والدین یک عامل بودند.

همانطور که گفته شد، این بررسی یادآور می شود که دو فنجان کافئین در روز کاملاً بی خطر است. یک مطالعه در سال 2014 نشان داد که مصرف پنج واحد یا بیشتر الکل در هفته تعداد و تحرک اسپرم کمتر میکند. این اثرات هر چه بیشتر بنوشید نیز افزایش می یابد. پنج واحد برابر است با منبع قابل اعتماد بدین صورت محاسبه میشود :

40 اونس آبجو

25 اونس شراب

یک منبع مورد اعتماد دیگر در سال 2017 با بیش از 16 هزار مرد دریافت که الکل بر تعداد اسپرم های خارج شده در هر انزال تأثیر می گذارد.

5. مکمل مصرف کنید

اگر می‌خواهید کیفیت اسپرم خود را افزایش دهید، می‌توانید چندین ویتامین و مواد معدنی مهم را از طریق غذاهایی که می‌خورید دریافت کنید. همچنین می توانید مصرف یک مکمل روزانه را نیز در نظر بگیرید تا باردار شدن را کمی آسان تر کنید.

مکمل هایی برای سلامت اسپرم :

• ویتامین C برای تعداد و تحرک اسپرم
• ویتامین D برای افزایش تستوسترون

6. از مصرف برخی مواد شیمیایی خودداری کنید

مواد شیمیایی مختل کننده هورمون ممکن است در محل کار، هوا و شاید حتی در محصولات مراقبت شخصی شما وجود داشته باشند. آنها مواد شیمیایی هستند که به عنوان خطرات تولید مثل شناخته می شوند. مراکز کنترل بیماری فهرست جامعی از منبع معتبر نگهداری می کند. آنها می توانند بر هر جنبه ای از اسپرم شما تأثیر بگذارند مانند : تعداد، حجم، تحرک و شکل.

 موارد اصلی که باید از آنها اجتناب شود عبارتند از:

• سرب: در لوله ها، رنگ، خاک و گرد و غبار به ویژه در خانه های قدیمی یا نزدیک آن ها یافت می شود
• استایرن و استون: پلاستیک موجود در ظروف پلاستیکی، بسته بندی، عایق و مصالح ساختمانی رایج
• بخار جیوه: در آئروسل های صنعتی و گرد و غبار فلز یافت می شود
• دی بروموکلوروپروپان: در برخی از آفت کش ها و مراکز تحقیقاتی یافت می شود

بیشتر این مواد شیمیایی در غلظت های بالا در کارخانه ها یا سایر محل های کار صنعتی سنگین یافت می شوند. اما برخی از آنها درست در خانه شما هستند یا از مواد تشکیل دهنده صابون، شستشوی بدن و ظروف پلاستیکی هستند.

چاره چیست ؟

• قبل از خرید هر محصولی مواد تشکیل دهنده  آن را مطالعه کنید.
• هر محصولی که حاوی این مواد شیمیایی است را با محصولات طبیعی جایگزین کنید.
• سعی کنید اقلام پلاستیکی خود را با جایگزین هایی مانند شیشه، فولاد ضد زنگ، سیلیکون یا حتی پلاستیک های زیست تخریب پذیر جایگزین کنید.

7. جلوگیری از عفونت های مقاربتی

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مایو کلینیک  عفونت های مقاربتی - مانند کلامیدیا و سوزاک - می توانند باعث ناباروری در مردان شوند. محدود کردن تعداد شرکای جنسی و همیشه استفاده از کاندوم برای رابطه جنسی - یا ماندن در یک رابطه متقابل تک همسری با شریکی که آلوده نیست - می تواند به محافظت در برابر بیماری های مقاربتی کمک کند.

8. استرس را مدیریت کنید

 استرس می تواند عملکرد جنسی را کاهش دهد و با هورمون های مورد نیاز برای تولید اسپرم تداخل کند.

منی چیست؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از سایت مردمان، هر میلی‌لیتر منی به طور معمول حاوی میلیون‌ها اسپرم است.
منی مایعی سفید یا طوسی رنگ است که از مجرای ادرار (لوله‌ای که در آلت‌تناسلی قرار گرفته است) در زمان انزال خارج می‌شود.
هر میلی‌لیتر مایع منی به طور معمول حاوی میلیون‌ها اسپرم است اما اکثر حجم آن را ترشحات غدد موجود در دستگاه تناسلی مرد تشکیل می‌دهد.
هدف مایع منی فقط تولیدمثل است، بعنوان وسیله‌ای برای بردن اسپرم به دستگاه تناسلی زن.
بااینکه انزال منی همراه با ارگاسم و لذت جنسی است اما نعوظ و ارگاسم توسط مکانیزم‌های مختلفی کنترل می‌شوند و برای داشتن رابطه‌جنسی لذت‌بخش، نیازی به بیرون آمدن منی نیست.

مایع منی از چه ساخته شده است؟

مایع منی از ترشحات غدد مختلفی تشکیل می‌شود که فقط ۵ درصد از آن از بیضه‌ها می‌آیند.

جدول ۱: اندام‌هایی که به تولید مایع منی کمک می‌کنند 

غده	درصد از کل
بیضه ها و اپیدیدیم	۵
کیسه های منی	۴۶-۸۰
غده پروستات	۱۳-۳۳
غده پیازی-میزراهی و ادرار	۲-۵

بیضه‌ها و اپیدیدیم

۷۰ روز طول می‌کشد تا اسپرم در بیضه‌ها تولید شود. هر اسپرم از سلولی به نام اسپرماتوگونی داخل بیضه ساخته می‌شود.

اسپرماتوگونی برای تولید اسپرماتوسیت، تکثیر می‌شود که بعد به اسپرماتید تبدیل می‌شود. اسپرماتید دم معروف خود را ساخته و این سلول به تدریج با تکان دادن دمش، توانایی حرکت کردن پیدا می‌کند.

اسپرماتید در آخر به یک اسپرماتوزوئید تبدیل می‌شود. این فرآیند ۶۰ روز طول می‌کشد و بعد ۱۰ تا ۱۴ روز طول می‌کشد تا قبل از اینکه اسپرم بتواند با مایع منی از بدن خارج شود، از مجرای هر بیضه و لوله بالغ‌کننده اسپرم آن یعنی اپیدیدیم عبور کند.

مایعی که توسط بیضه‌ها ساخته می‌شود حاوی موادشیمیایی متعددی است اما سرشار از تستوسترون است.

کیسه‌های منی

کیسه‌های منی معمولاً بیش از نیمی از حجم منی را تشکیل می‌دهند. ترشحات آنها سرشار از قندی به نام فروکتوز است که ماده‌مغذی مهمی برای اسپرماتوزوئید می‌باشد.

آنها همچنین ماده دیگری هم تولید می‌کنند که باعث لخته شدن منی (چسبناک یا ژله مانند شدن آن) بعد از انزال می‌شود که برای تولیدمثل و نگه داشتن منی در گردنه رحم زن مفید است.

غده پروستات

ترشحات غده پروستات حاوی موادشیمیایی مختلفی است که آنتی‌ژن خاص پروستات (PSA) جالب‌ترین آن است.

PSA یک آنزیم است، یک کاتالیزود که موجب واکنش‌های بیوشیمیایی می‌شود و در این مورد یک نوع آنزیم است که کواگولاز نامیده می‌شود.

عملکرد اصلی PSA مایع کردن منی لخته‌شده است تا اسپرماتوزوئید بتواند از آن فرار کرده و برای بارور کردن تخمک در دستگاه تناسلی زن، به سمت آن شنا کند.

سلول‌های غده پروستات PSA تولید می‌کنند که مقداری از آن به جریان خون نفوذ می‌کند و در منی هم یافت می‌شود.

هرچه غده پروستات بزرگتر و قوی‌تر باشد، PSA بیشتری در خون دیده می‌شود.

مردانی که غده پروستات آنها بزرگ و غیرسرطانی است معمولاً به طور متوسط سطح بیشتری PSA در خونشان یافت می‌شود. سطح آن در خون مردانی که دچار سرطان پروستات هستند بسیار پایین است. اما سطح PSA می‌تواند در هر دو مورد طبیعی باشد. این وضعیت می‌تواند نشانه اندازه و فعالیت غده پروستات باشد اما تست خاصی برای تشخیص سرطان پروستات نیست.

غده پیازی-میزراهی و ادرار

ترشحات این غدد دستگاه تناسلی مرد را چرب و روان می‌کند اما می‌تواند حاوی پادتن‌هایی هم باشد که بر باروری اثر می‌گذارند.

این پادتن‌های ضداسپرم می‌توانند از حرکت درست اسپرماتوزوئید و بارور کردن تخمک جلوگیری کنند.

مایع منی طبیعی چگونه است؟

منی معمولاً سفید یا طوسی رنگ است اما گاهی ممکن است زرد باشد. صورتی یا قرمز شدن مایع منی دلیل بر وجود خون در آن است.

بااینکه این به ندرت نشانه یک مشکل جدی است اما مردهایی که منی آنها به ظاهر لکه خون دارد باید به پزشک مراجعه کنند.

منی بلافاصله بعد از انزال دلمه می‌شود و مایعی چسبناک و ژله‌مانند تشکیل می‌دهد. بعد از ۵ تا ۴۰ دقیقه دوباره مایع می‌شود.

کاملاً طبیعی است که منی گلوبول‌های ژله‌مانند شکل دهد و این نشانه هیچ مشکل سلامتی یا باروری نیست. اگر منی نتواند دلمه شود و بعد دوباره مایع شود، می‌تواند نشانه مشکل در باروری باشد.

حجم متوسط منی که در انزال تولید می‌شود ۲ تا ۵ میلی‌لیتر است. حجم پایین‌تر از 1.5 میلی‌لیتر و بالاتر از 5.5 میلی‌لیتر غیرطبیعی هستند.

پایین بودن حجم منی می‌تواند بخاطر انزال‌های مکرر باشد و بالا بودن آن معمولاً بعد از نداشتن انزال به مدت طولانی دیده می‌شود.

سازمانی جهانی سلامت تعریفی از شمارش طبیعی نرمال ارائه می‌کند:

1.  غلظت اسپرماتوزوئید باید حداقل ۲۰ میلیون به ازای هر میلی‌لیتر باشد.
2.  حجم کلی منی باید حداقل ۲ میلی‌لیتر باشد.
3. تعداد کلی اسپرماتوزوئیدها در انزال باید حداقل ۴۰ میلیون باشد.
4.  حداقل ۷۵ درصد از اسپرماتوزوئیدها باید زنده باشند (طبیعی است که تا ۲۵ درصد آنها مرده باشند)
5.  حداقل ۳۰ درصد از اسپرماتوزوئیدها باشد شکل و فرم طبیعی داشته باشند.
6.  حداقل ۳۰ درصد از اسپرماتوزوئیدها باید با حرکت سریع رو به جلو شناور باشند.
7.  حداقل ۵۰ درصد از اسپرماتوزوئیدها باید رو به جلو حرکت کنند.

دانستن تعداد اسپرم‌های مرده و غیرطبیعی که می‌تواند در یک نمونه طبیعی وجود داشته باشد، تعجب آور است.


سنجش تعداد اسپرم کاری بسیار تکنیکی است و نتیجه آن می‌تواند تحت‌تاثیر عوامل مختلفی مثل مدت‌زمان بین انزال و سنجش نمونه منی و همچنین اینکه منی در زمان حمل به آزمایشگاه چطور نگهداری شده است، باشد.

شمارش اسپرم‌ها در یک فرد خاص حتی طی چند روز می‌تواند متفاوت باشد. خیلی مهم است که حداقل دو، ترجیحاً سه یا بیشتر، نمونه برای ارزیابی ارائه شود که بین هرکدام دو تا سه هفته فاصله باشد. یک نمونه تکی برای ارزیابی کیفیت منی کافی نیست.

شمارش اسپرم فقط نشانه ظرفیت باروری است و یک شمارش طبیعی موفقیت را تضمین نخواهد کرد.

علاوه بر این، هرچه تعداد اسپرم‌ها بیشتر باشد هم بهتر نیست، زیرا تعداد بیش از اندازه بالای اسپرم نیز می‌تواند موجب مشکلات باروری شود.

آیا باروری مردانه رو به زوال است؟

مقالات مختلفی عنوان کرده‌اند که شمارش اسپرم رو به کاهش و باروری مردانه رو به زوال است. یکی از معروف‌ترین این تحقیقات، مطالعه‌ای بود که در سال ۱۹۹۲ توسط کارلسون و همکاران به چاپ رسید که مروری بر ۶۱ تحقیق انجام‌گرفته از سال ۱۹۳۸ انجام داده بود. نتیجه این مطالعه نشان می‌داد که شمارش متوسط اسپرم تا ۴۲ درصد کاهش داشته است.

اما تحلیل آنها از جنبه‌ها مختلف دچار اشتباهاتی بود و نتیجه مطالعه آنها چندان قابل‌اعتماد نیست.

تحقیقات متعدد دیگری درمورد کیفیت منی از آن زمان تاکنون به چاپ رسیده است که نتایج متناقضی را در بر داشته است.

بعضی از این تحقیقات عنوان می‌کنند که شمارش اسپرم مردان رو به کاهش است و بعضی ادعا می‌کنند که هیچ تغییری وجود نداشته است. اما حتی اگر شمارش اسپرم رو به کاهش باشد، تاثیر آن باروری مشخص نیست.

در حال حاضر هیچ سند مشخصی برای آن وجود ندارد.

آیا عوامل محیطی امروز بر باروری مردان تاثیر دارد؟

امروزه عوامل محیطی بیشتری نسبت به ۵۰ سال پیش وجود دارد که می‌تواند بر باروری مردان تاثیر بگذارد. این عوامل عبارتند از:

1.  تجزیه‌کنندگان درون‌ریز
2. آلاینده‌های سمی
3.  بیماری‌های مقاربتی
4.  کمبود زینک
5. اعتیاد به مشروبات الکلی
6.  سیگار
7.  مصرف استیروئیدهای آنابولیک
8.  اشعه یونیزان
9.  امواج پارازیت ماهواره ای

تجزیه‌کنندگان درون‌ریز موادشیمیایی در محیط هستند که بخاطر توانایی‌شان برای تاثیرگذاری منفی بر سیستم درون‌ریز بدن موجب مشکلات سلامتی می‌شوند.

آلاینده متعدد صنعتی هم می‌توانند بر باروری تاثیر داشته باشند، درست مثل مصرف سیگار و مشروبات الکلی.